Grondbeleid

Op 4 februari 2016 heeft de gemeenteraad de Nota grondbeleid 2016-2020 vastgesteld. Deze nota is nog actueel en laten wij in stand. Wijzigingen in het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) en de Aanvullingswet Grondeigendom Omgevingswet zorgen er voor dat de nota moet worden geactualiseerd. Dit gaan we in 2021 doen en brengen de nota Q3 in besluitvorming. De gemeentelijke Nota Grondbeleid is dan bij het in werking treden van de Omgevingswet Omgevingswetproof

Onder grondbeleid wordt verstaan het volledige grondinstrumentarium waarover de gemeente beschikt om de vastgestelde gemeentelijke doelstellingen te realiseren. In deze Nota zijn twee routes opgenomen, facilitair passief en actief grondbeleid.

Als hoofdroute is gekozen voor facilitair grondbeleid. Deze bestaat uit een passieve en een actieve variant. In de facilitair-passieve vorm heeft de gemeente geen grondpositie en ook geen ontwikkelrisico. Zij beperkt haar rol tot de planologische maatregel toetsen en begeleiden die nodig is voor het aangewezen bouwplan (afdeling 6.4 Wro c.a.). Bij de hoofdroute facilitair passief grondbeleid is de gemeente wettelijk verplicht om kosten te verhalen op de initiatiefnemer. In eerste instantie door een (anterieure) overeenkomst te sluiten met een initiatiefnemer , dan wel, als stok achter de deur, door een exploitatieplan vast te stellen.

Daarnaast kan het zijn dat de gemeente wèl regie wil voeren op de planologische ontwikkeling, maar niet de grondeigendom wil verwerven en geen ontwikkelrisico wil lopen. Dit is de zogenaamde facilitair-actieve vorm. Deze variant is gekozen voor de ontwikkeling van het terrein van de Marinierskazerne.

Binnen de gemeente is ook sprake van actief grondbeleid. Bij deze vorm heeft de gemeente een (nog te verwerven) grondpositie om zelf risicodragend te gaan ontwikkelen. Zij gedraagt zich dan als marktpartij. Bij deze variant is de gemeente in staat om maximaal sturing te geven om haar doelstellingen te behalen. De kosten van de gemeentelijke inzet worden opgenomen in de grondexploitatie van de locatie in het MPG.

Om de ontwikkeling van het financiële resultaat en de risico´s van grondexploitaties te kunnen volgen wordt één keer per jaar op de stand per 1 januari een Meerjarenperspectief Grondexploitaties (MPG) opgesteld, en aangesloten bij de P&C cyclus.

Op basis van het BBV wordt voor de gemeentelijke grondexploitaties onderscheid gemaakt in de volgende twee categorieën:

• Bouwgronden in exploitatie (BIE). Dit zijn bouwgronden in eigendom van de gemeente die inmiddels in exploitatie zijn genomen.
• Materiële vaste activa (MVA). De gemeente stelt een bestemmingsplan op en verkoopt de opstal of grond en laat de gebiedsontwikkeling bij de kopende (ontwikkelende) partij. Deze categorie komt momenteel niet voor in het MPG.
  

Bouwgronden In Exploitatie (Grondexploitaties):

De locaties Pomplaan, Jacob van Wassenaerlaan en Van Bennekomweg zijn met ingang van 1-1-2020 ook in het MPG opgenomen als Bouwgronden in Exploitatie ic actieve grondexploitaties. De locaties worden actief door de gemeente ontwikkelt.

De (voorontwerp-) bestemmingsplannen voor de locaties De Kolk, Burg. Jhr. H. van den Boschstraat, Sportlaan, Leersumsestraatweg,  Pomplaan, Jacob van Wassenaerlaan en Van Bennekomweg zullen naar verwachting in 2021 worden vastgesteld.

Voor de locatie Oranjestein zijn we nog met de ontwikkelende partij in overleg over de stedenbouwkundige uitgangspunten. Deze zullen vervolgens aan de raad worden voorgelegd.

In onderstaande tabel is op basis van het MPG per 1 januari 2020 het verwachte resultaat van alle Bouwgronden In Exploitatie weergegeven op eindwaarde op de standen 1 januari 2019 en 1 januari 2020.

Het totale begrote financiële resultaat van de grondexploitaties waarover in het MPG wordt gerapporteerd is toegenomen met circa € 445.000. Dit verschil wordt grotendeels veroorzaakt door de in januari 2020 vastgestelde verhoging van de woningaantallen.

Bij onze grondexploitaties is tot nu toe geen sprake van gefaseerde verkoop. Er is er dus geen sprake van tussentijdse winstneming. In het BBV, hoofdstuk 6.2, ‘Tussentijds winst nemen’ staat hierover dat vanwege het ‘voorzichtigheidsbeginsel’ pas winst mag worden genomen als hier voldoende zekerheid over bestaat, de grond daadwerkelijk moet zijn verkocht en de bijbehorende kosten zijn gerealiseerd. Uitgangspunt tot nu is om de winst te nemen, als daar sprake van is, bij het afsluiten van een grondexploitatiecomplex.

In het Meerjarenperspectief Grondexploitaties op de stand per 1 januari 2020 zijn de risico’s voor de grondexploitatie financieel gekwantificeerd. Deze risico’s maken onderdeel uit van de Paragraaf Weerstandsvermogen en Risicobeheersing van de begroting 2021.